Thuốc Zytiga 500mg là gì?
Thuốc Zytiga 500mg là một loại thuốc chuyên dùng để điều trị ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn cuối, cụ thể là ung thư tuyến tiền liệt kháng cắt tinh hoàn (mCRPC). Thành phần chính trong Zytiga là abiraterone acetate, một chất ức chế sản xuất androgen – hormone quan trọng trong sự phát triển của tế bào ung thư. Được sử dụng kết hợp với prednisone, Zytiga giúp kiểm soát triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.
Thuốc Zytiga được FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) phê duyệt từ năm 2011 và đã được chứng minh hiệu quả qua nhiều nghiên cứu lâm sàng. Đây là lựa chọn hàng đầu trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn, nhất là khi các liệu pháp nội tiết khác không còn hiệu quả.
Dược lực học của Zytiga
Dược lực học của Zytiga xoay quanh cơ chế ức chế enzyme CYP17A1, một loại enzyme cần thiết để sản xuất androgen (như testosterone) trong tuyến thượng thận, tinh hoàn và mô ung thư. Bằng cách ngăn chặn enzyme này, Zytiga làm giảm đáng kể lượng androgen trong cơ thể, từ đó làm chậm lại sự phát triển của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt.
Abiraterone acetate (thành phần hoạt chất chính trong Zytiga) được chuyển hóa thành abiraterone, chất này ức chế mạnh cả hai hoạt động hydroxylase và lyase của enzyme CYP17, từ đó ngăn chặn việc sản xuất testosterone, hormone có khả năng kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt.
Việc giảm sản xuất testosterone giúp ngăn chặn hoặc làm chậm lại sự phát triển của khối u, qua đó cải thiện triển vọng sống của bệnh nhân mắc ung thư tuyến tiền liệt kháng cắt tinh hoàn.
Dược động học của Zytiga
Zytiga được hấp thu qua đường tiêu hóa. Thức ăn ảnh hưởng lớn đến khả năng hấp thu của thuốc. Khi dùng thuốc trong bữa ăn, nồng độ thuốc trong huyết tương có thể tăng lên gấp 10 lần so với khi dùng lúc bụng đói. Do đó, Zytiga nên được uống khi bụng rỗng, ít nhất 2 giờ trước và 1 giờ sau bữa ăn.
Sau khi hấp thu, abiraterone acetate nhanh chóng được chuyển hóa thành abiraterone, chất có hoạt tính dược lý chính. Thuốc được chuyển hóa chủ yếu ở gan và thải trừ qua phân (khoảng 88%) và nước tiểu (12%).
Thời gian bán hủy và đặc tính dược động học khác
- Thời gian bán hủy: Khoảng 12 giờ, do đó, thuốc thường được dùng 1 lần/ngày.
- Phân bố: Zytiga liên kết cao với protein huyết tương.
- Chuyển hóa: Thuốc chuyển hóa qua enzyme CYP3A4 và CYP2D6.
Sự chuyển hóa qua gan cũng khiến Zytiga có tương tác với các loại thuốc khác chuyển hóa qua cùng con đường, đặc biệt là các thuốc ức chế enzyme CYP3A4.
Nghiên cứu lâm sàng về Zytiga
Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh hiệu quả của Zytiga trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt kháng cắt tinh hoàn (CRPC). Các nghiên cứu lớn như COU-AA-301 và COU-AA-302 đã chỉ ra rằng Zytiga khi kết hợp với prednisone có thể kéo dài thời gian sống sót trung bình lên đến 4-5 tháng so với nhóm đối chứng chỉ sử dụng prednisone.
Ngoài ra, thuốc Zytiga còn có tác dụng:
- Giảm đau do ung thư gây ra, đặc biệt là đau xương.
- Cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách giảm triệu chứng tiểu không tự chủ và mệt mỏi.
- Giảm tỷ lệ tiến triển bệnh, kéo dài thời gian không triệu chứng ở bệnh nhân mắc ung thư tuyến tiền liệt tiến triển.
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng bệnh nhân sử dụng Zytiga có thời gian sống sót kéo dài và ít phải sử dụng đến các biện pháp chăm sóc giảm nhẹ hơn so với nhóm không dùng thuốc.
Công dụng của thuốc Zytiga 500mg
Thuốc Zytiga là một liệu pháp điều trị được lựa chọn cho bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt kháng cắt tinh hoàn, tức là loại ung thư không còn đáp ứng với các liệu pháp nội tiết thông thường nhằm giảm testosterone. Công dụng chính của Zytiga là:
- Ngăn chặn sản xuất androgen: Bằng cách ức chế enzyme CYP17, Zytiga giúp làm giảm sản xuất testosterone và các hormone androgen khác trong cơ thể, ngăn cản sự phát triển của khối u ung thư.
- Giảm đau và triệu chứng liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt: Zytiga có khả năng làm giảm triệu chứng tiểu tiện không kiểm soát, đau xương, và mệt mỏi – những triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt tiến triển.
- Kéo dài thời gian sống và thời gian không có triệu chứng: Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy Zytiga giúp bệnh nhân sống lâu hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống, với ít tác dụng phụ nghiêm trọng.
Ai không nên sử dụng thuốc Zytiga 500mg?
Mặc dù thuốc Zytiga là một liệu pháp hiệu quả trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt, không phải ai cũng phù hợp để sử dụng thuốc này. Những đối tượng không nên dùng thuốc Zytiga bao gồm:
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú: Abiraterone acetate có thể gây hại cho thai nhi và gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Do đó, thuốc không được khuyến cáo cho phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.
- Trẻ em và thanh thiếu niên: Hiện chưa có nghiên cứu nào chứng minh tính an toàn và hiệu quả của Zytiga ở nhóm đối tượng dưới 18 tuổi.
- Bệnh nhân suy gan nặng: Do Zytiga chủ yếu được chuyển hóa ở gan, bệnh nhân có suy gan nặng (Child-Pugh Class C) không nên sử dụng thuốc này.
- Dị ứng với thành phần của thuốc: Những người có tiền sử dị ứng với abiraterone acetate hoặc bất kỳ thành phần nào của Zytiga cần tránh sử dụng thuốc.
- Bệnh nhân mắc các bệnh lý về tim mạch: Những người bị suy tim hoặc bệnh mạch vành nên thận trọng khi dùng thuốc này, vì Zytiga có thể làm tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng tim mạch.
Phác đồ điều trị của thuốc Zytiga 500mg
Liều dùng thuốc Zytiga 500mg
Liều khuyến nghị của thuốc Zytiga là 1.000mg mỗi ngày (tương đương 2 viên 500mg), uống cùng với prednisone. Prednisone thường được dùng với liều 5mg, hai lần mỗi ngày, và vai trò của nó là để giảm các tác dụng phụ có thể xảy ra do Zytiga, như tăng huyết áp và hạ kali máu.
Lưu ý khi dùng thuốc:
- Thuốc nên được uống khi bụng đói, ít nhất là 2 giờ sau bữa ăn và 1 giờ trước bữa ăn tiếp theo.
- Uống nguyên viên thuốc với một ly nước đầy, không nghiền, nhai hoặc bẻ viên thuốc.
Cách sử dụng của thuốc
Zytiga nên được sử dụng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Thông thường, thuốc được kết hợp với liệu pháp prednisone để giảm thiểu các tác dụng phụ và đảm bảo hiệu quả điều trị tối ưu.
- Tuân thủ lịch trình uống thuốc hàng ngày và không thay đổi liều lượng nếu không có chỉ định của bác sĩ.
- Không được uống thuốc với thức ăn vì sẽ làm tăng lượng abiraterone trong máu và có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Sử dụng thuốc quá liều xử lý ra sao?
Trong trường hợp quá liều, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như:
- Tăng huyết áp đột ngột.
- Rối loạn nhịp tim.
- Các triệu chứng liên quan đến mất cân bằng điện giải như hạ kali máu.
Nếu quá liều, bệnh nhân cần ngừng sử dụng thuốc ngay và liên hệ với bác sĩ hoặc đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và điều trị kịp thời.
Quên liều thuốc phải xử lý như thế nào?
Nếu quên một liều, bệnh nhân nên bỏ qua liều đã quên và tiếp tục uống liều tiếp theo vào thời điểm thông thường. Không được uống bù liều để tránh nguy cơ gặp phải tác dụng phụ. Việc tuân thủ đúng liều lượng và lịch trình uống thuốc là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị tối đa.
Lưu ý trong khi sử dụng thuốc Zytiga 500mg
Khi sử dụng thuốc Zytiga, bệnh nhân cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị:
- Kiểm tra huyết áp và kali máu thường xuyên để phát hiện sớm các biến chứng.
- Thận trọng khi sử dụng các thuốc ức chế CYP3A4 hoặc thuốc làm giảm nồng độ kali trong máu, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ khi dùng Zytiga.
- Theo dõi chức năng gan thường xuyên, đặc biệt là trong tháng đầu điều trị.
- Không sử dụng thuốc nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác có thể tương tác với Zytiga mà chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
Tác dụng phụ của thuốc Zytiga 500mg
Zytiga, như nhiều loại thuốc điều trị ung thư khác, có thể gây ra một số tác dụng phụ. Những tác dụng phụ này có thể xảy ra ở các mức độ khác nhau tùy thuộc vào từng bệnh nhân:
Tác dụng phụ thường gặp
- Tăng huyết áp: Khoảng 10-15% bệnh nhân sử dụng Zytiga có thể gặp tình trạng tăng huyết áp. Do đó, huyết áp cần được theo dõi định kỳ.
- Hạ kali máu: Zytiga có thể gây giảm mức kali trong máu, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, yếu cơ, và trong một số trường hợp, rối loạn nhịp tim.
- Mệt mỏi: Nhiều bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi và giảm năng lượng khi sử dụng Zytiga.
- Phù nề: Zytiga có thể gây phù ở tay, chân hoặc mặt, do tích tụ chất lỏng trong cơ thể.
- Rối loạn chức năng gan: Tăng men gan là một tác dụng phụ khác cần được chú ý khi sử dụng thuốc.
Tác dụng phụ nghiêm trọng
- Suy tim, đột quỵ: Một số trường hợp hiếm gặp có thể xảy ra biến chứng tim mạch nghiêm trọng, do đó cần theo dõi chặt chẽ các triệu chứng liên quan đến tim.
- Phản ứng dị ứng: Phát ban, sưng môi, miệng hoặc khó thở là những dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào nghiêm trọng hoặc bất thường, bệnh nhân cần ngừng thuốc và thông báo ngay cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.
Tương tác thuốc
Thuốc Zytiga có thể tương tác với nhiều loại thuốc khác, làm tăng hoặc giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Các tương tác thuốc quan trọng bao gồm:
- Thuốc ức chế CYP3A4 (như ketoconazole, itraconazole): Có thể làm tăng nồng độ Zytiga trong máu và tăng nguy cơ tác dụng phụ.
- Thuốc làm giảm nồng độ kali (như thuốc lợi tiểu): Sử dụng cùng Zytiga có thể gây hạ kali máu nghiêm trọng.
- Thuốc chống động kinh (như phenytoin, carbamazepine): Có thể làm giảm hiệu quả của Zytiga bằng cách tăng chuyển hóa thuốc trong gan.
Trước khi bắt đầu sử dụng Zytiga, bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc và thực phẩm chức năng đang sử dụng.
Bảo quản thuốc Zytiga 500mg
Thuốc Zytiga cần được bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ánh nắng trực tiếp và độ ẩm cao. Để xa tầm tay trẻ em và không sử dụng thuốc đã hết hạn.
Một số lưu ý khi bảo quản thuốc:
- Nhiệt độ bảo quản: Từ 15°C đến 30°C.
- Không để thuốc trong phòng tắm hoặc nơi có độ ẩm cao.
Thuốc Zytiga 500mg bao nhiêu? Mua ở đâu chính hãng?
Zytiga là loại thuốc có giá trị cao, với mức giá dao động từ 26 đến 27 triệu đồng cho một hộp 120 viên 500mg. Để mua được thuốc chính hãng, bệnh nhân nên tìm đến các nhà thuốc lớn, bệnh viện uy tín, hoặc các nhà thuốc trực tuyến đáng tin cậy.
Địa chỉ mua thuốc chính hãng:
- Nhà Thuốc An Tâm
- Nhà Thuốc An An
- Nhà thuốc Hồng Đức
- Nhà Thuốc Online
Khi mua thuốc Zytiga, hãy đảm bảo kiểm tra kỹ nhãn mác và yêu cầu hóa đơn để đảm bảo thuốc mua là chính hãng.
Tài liệu tham khảo:
- Zytiga: Uses, Dosage & Side Effects: https://www.drugs.com/zytiga.html
- ZYTIGA 500 mg film-coated tablets: https://www.medicines.org.uk/emc/product/2381/smpc#EXCIPIENTS
- Thuốc Zytiga Abiraterone acetate – Wikipedia tiếng Việt: https://vi.wikipedia.org/wiki/Abiraterone_acetate