Thuốc Giotrif (hoạt chất chính Afatinib) là một loại thuốc được sử dụng trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) có đột biến gen EGFR. Đây là một loại thuốc ức chế tyrosine kinase, nghĩa là nó ngăn chặn hoạt động của một loại protein cụ thể giúp tế bào ung thư phát triển.
Thông tin chi tiết về thuốc Giotrif
Thuốc Giotrif Afatinib, một chất ức chế tyrosine kinase (TKI) không thể đảo ngược. Thuốc này thuộc nhóm điều trị nhắm trúng đích và được sử dụng để điều trị một số loại ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) có đột biến gen thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì (EGFR).
Thuốc được phát triển bởi Boehringer Ingelheim và được FDA phê duyệt sử dụng trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ vào năm 2013. Giotrif có cơ chế hoạt động khác biệt so với các thuốc ức chế EGFR thế hệ đầu tiên như Erlotinib hay Gefitinib, giúp ức chế mạnh mẽ hơn và kéo dài thời gian kiểm soát bệnh.
- Tên thương mại: Giotrif
- Hoạt chất: Afatinib dimaleate
- Nhóm thuốc: Ức chế tyrosine kinase không thể đảo ngược
- Dạng bào chế: Viên nén bao phim (20 mg, 30 mg, 40 mg, 50 mg)
- Nhà sản xuất: Boehringer Ingelheim
- Phê duyệt sử dụng: FDA cấp phép năm 2013
Dược Lực Học
Afatinib là một chất ức chế tyrosine kinase không thể đảo ngược, nhắm trúng đích vào các thụ thể tăng trưởng EGFR và HER2, từ đó ngăn chặn sự truyền tín hiệu của các thụ thể này, làm ngừng sự phân chia tế bào và sự phát triển của tế bào ung thư.
Afatinib ức chế quá trình tự phosphoryl hóa các thụ thể EGFR, làm gián đoạn chu trình phát triển của tế bào ung thư. Thuốc đã được chứng minh là đặc biệt hiệu quả trong việc kéo dài thời gian sống thêm mà không có bệnh tiến triển (Progression-Free Survival – PFS) ở bệnh nhân NSCLC có đột biến EGFR.
Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy Giotrif giúp kéo dài thời gian sống thêm không bệnh tiến triển lên đến 13.6 tháng so với 10.9 tháng ở nhóm bệnh nhân điều trị bằng các liệu pháp khác.
Dược Động Học
- Hấp thu: Giotrif được hấp thu nhanh qua đường uống và đạt nồng độ đỉnh trong huyết tương sau khoảng 2-5 giờ. Tuy nhiên, sinh khả dụng của thuốc giảm nếu dùng cùng thức ăn, do đó cần uống trước bữa ăn.
- Phân bố: Afatinib có tỷ lệ liên kết cao với protein huyết tương, với tỷ lệ liên kết khoảng 95%, giúp thuốc phân bố tốt vào các mô cơ thể.
- Chuyển hóa: Afatinib không bị chuyển hóa qua gan mà được bài tiết chủ yếu dưới dạng không đổi, điều này làm giảm nguy cơ tương tác với các thuốc chuyển hóa qua hệ enzyme CYP.
- Thải trừ: Afatinib có thời gian bán thải khoảng 37 giờ. Thuốc được thải trừ chủ yếu qua phân (85%), phần nhỏ qua nước tiểu (5%).
Công dụng chính của thuốc
Giotrif được chỉ định trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) có đột biến EGFR. Đây là liệu pháp điều trị nhắm trúng đích hiệu quả, giúp kiểm soát sự tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
- Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) giai đoạn tiến triển hoặc di căn: Thuốc được chỉ định cho bệnh nhân NSCLC có đột biến gen EGFR, đặc biệt là những bệnh nhân có đột biến L858R hoặc Del19, hai đột biến phổ biến ở bệnh nhân NSCLC giai đoạn tiến triển.
- Ung thư phổi tái phát hoặc kháng thuốc: Giotrif được chỉ định cho bệnh nhân NSCLC sau khi không đáp ứng với các loại thuốc ức chế EGFR thế hệ đầu tiên, như Gefitinib và Erlotinib.
- Bệnh nhân ung thư phổi đã qua điều trị hóa trị: Bệnh nhân NSCLC không còn đáp ứng với các liệu pháp hóa trị thông thường, đặc biệt là những người đã có đột biến EGFR, có thể sử dụng như một lựa chọn tiếp theo.
Giotrif giúp kéo dài thời gian sống thêm không bệnh tiến triển (Progression-Free Survival – PFS) ở bệnh nhân NSCLC có đột biến EGFR. Các nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân dùng thuốc có thời gian sống thêm không bệnh tiến triển trung bình lên đến 13.6 tháng so với 10.9 tháng ở nhóm điều trị tiêu chuẩn.
Hướng dẫn sử dụng thuốc
Liều lượng của Giotrif cần phải được điều chỉnh theo từng bệnh nhân, dựa trên tình trạng bệnh và đáp ứng với thuốc.
| Tình trạng bệnh | Liều dùng khuyến cáo | Cách dùng |
|---|---|---|
| NSCLC có đột biến EGFR | 40 mg/ngày | Uống 1 lần/ngày, ít nhất 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau ăn |
| Bệnh nhân không dung nạp thuốc | Giảm xuống 30 mg/ngày | Điều chỉnh dựa trên mức dung nạp và tác dụng phụ |
| Bệnh nhân gặp tác dụng phụ nghiêm trọng | Giảm xuống 20 mg/ngày | Theo dõi và điều chỉnh liều nếu cần |
Cách dùng thuốc Giotrif:
- Thời gian uống: Thuốc nên được uống trước bữa ăn ít nhất 1 giờ hoặc sau bữa ăn 2 giờ. Điều này giúp tối ưu hóa khả năng hấp thu của thuốc.
- Uống nguyên viên: Giotrif nên được uống với nước, không nhai, không nghiền hoặc bẻ viên thuốc.
- Điều chỉnh liều: Nếu bệnh nhân gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng như tiêu chảy cấp tính hoặc viêm da nặng, cần điều chỉnh liều hoặc tạm ngừng sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
Ai không nên dùng thuốc này
Thuốc Giotrif chống chỉ định trong các trường hợp sau đây:
- Dị ứng với Afatinib hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú: Afatinib có thể gây hại cho thai nhi và trẻ sơ sinh, vì vậy phụ nữ trong giai đoạn này cần tránh sử dụng Giotrif.
- Bệnh nhân suy gan nặng hoặc suy thận nặng: Giotrif có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này và không được khuyến cáo sử dụng nếu chức năng gan thận bị suy giảm nghiêm trọng.
- Bệnh nhân có tiền sử suy tim hoặc các vấn đề về tim mạch nghiêm trọng: Những người có tiền sử bệnh tim nên được theo dõi chặt chẽ khi sử dụng thuốc.
Tương tác thuốc
Thuốc Giotrif có thể tương tác với một số thuốc khác, gây thay đổi nồng độ trong máu và ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị hoặc tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ. Các tương tác thuốc quan trọng cần lưu ý bao gồm:
- Thuốc kháng acid: Sử dụng đồng thời thuốc kháng acid như omeprazole, ranitidine có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu Giotrif, làm giảm hiệu quả của thuốc. Nên uống cách xa ít nhất 2-3 giờ.
- Thuốc ức chế P-gp (P-glycoprotein): Các thuốc ức chế P-gp như ritonavir, ketoconazole có thể làm tăng nồng độ thuốc trong máu, từ đó làm tăng nguy cơ gặp tác dụng phụ.
- Thuốc cảm ứng P-gp: Rifampicin, phenytoin, carbamazepine là các thuốc cảm ứng P-gp có thể làm giảm nồng độ thuốc trong máu, giảm hiệu quả điều trị.
- Thuốc chống đông máu: Warfarin khi dùng chung với Giotrif có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, do đó cần theo dõi chặt chẽ chỉ số đông máu.
Lưu ý quan trọng: Bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc, thực phẩm chức năng, hay thảo dược mà họ đang sử dụng để tránh các tương tác không mong muốn.
Tác dụng phụ
Thuốc Giotrif có thể gây ra một số tác dụng phụ, từ nhẹ đến nghiêm trọng, cần được theo dõi kỹ lưỡng trong suốt quá trình điều trị.
- Tiêu chảy: Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất, xuất hiện ở phần lớn bệnh nhân và thường xảy ra trong tuần đầu điều trị.
- Viêm da: Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như phát ban, khô da, hoặc viêm da. Những phản ứng này có thể trầm trọng nếu không được kiểm soát.
- Viêm miệng: Loét miệng và đau miệng là tác dụng phụ phổ biến, gây khó chịu cho bệnh nhân.
- Khô mắt: Có thể xuất hiện kèm theo viêm giác mạc, đặc biệt ở những người sử dụng thuốc lâu dài.
- Viêm phổi kẽ: Một tình trạng viêm nhiễm mô phổi nguy hiểm, có thể gây khó thở cấp tính và đe dọa tính mạng. Cần ngưng thuốc ngay khi xuất hiện các triệu chứng khó thở.
- Suy gan: Đã có báo cáo về tình trạng tổn thương gan nghiêm trọng, đặc biệt là ở những bệnh nhân có chức năng gan kém.
- Rối loạn chức năng tim: Một số bệnh nhân có thể gặp các vấn đề về tim, như suy giảm chức năng tim hoặc loạn nhịp tim. Những người có tiền sử bệnh tim cần được theo dõi đặc biệt.
Cảnh Báo Trong Quá Trình Sử Dụng Thuốc Giotrif
Trong quá trình sử dụng Giotrif (Afatinib), một số tác dụng phụ nghiêm trọng có thể xuất hiện, yêu cầu bệnh nhân phải theo dõi chặt chẽ và báo cáo ngay cho bác sĩ nếu gặp phải các dấu hiệu bất thường. Các cảnh báo này bao gồm:
- Viêm phổi mô kẽ là một tác dụng phụ nguy hiểm và hiếm gặp nhưng có thể đe dọa tính mạng. Bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng như ho khan, khó thở, sốt, và đau ngực. Nếu có những triệu chứng này, cần ngưng thuốc ngay và liên hệ với bác sĩ để đánh giá và điều trị kịp thời.
- Giotrif có thể gây tổn thương gan, đặc biệt là ở những bệnh nhân có tiền sử suy giảm chức năng gan. Các triệu chứng cần chú ý bao gồm vàng da, nước tiểu đậm màu, đau bụng và buồn nôn. Kiểm tra chức năng gan thường xuyên là điều cần thiết trong quá trình điều trị để phát hiện sớm các dấu hiệu tổn thương.
- Một số bệnh nhân sử dụng thuốc có thể gặp phải suy tim. Nếu xuất hiện các triệu chứng như khó thở, phù tay chân, hoặc tăng cân nhanh chóng, cần ngừng sử dụng thuốc và báo ngay cho bác sĩ.
Các tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng Giotrif như tiêu chảy, viêm miệng, khô da, phát ban da. Đối với tiêu chảy, bệnh nhân cần điều trị bằng các thuốc cầm tiêu chảy như Loperamide và bổ sung nước đầy đủ để tránh mất nước nghiêm trọng. Tiêu chảy là tác dụng phụ phổ biến nhất và có thể rất nghiêm trọng nếu không được kiểm soát tốt. Trong trường hợp tiêu chảy kéo dài hoặc nặng, bệnh nhân có thể cần phải tạm ngưng sử dụng thuốc hoặc giảm liều dưới sự chỉ định của bác sĩ.
Thuốc có thể gây suy giảm chức năng thận, đặc biệt là ở những bệnh nhân đã có bệnh lý nền về thận. Bệnh nhân cần kiểm tra chức năng thận định kỳ trong quá trình sử dụng thuốc, và điều chỉnh liều lượng thuốc nếu cần thiết để tránh gây quá tải cho thận.
Thuốc Giotrif chống chỉ định tuyệt đối đối với phụ nữ mang thai và cho con bú. Afatinib có thể gây hại cho thai nhi hoặc trẻ sơ sinh, gây ra dị tật bẩm sinh hoặc các biến chứng nghiêm trọng. Phụ nữ đang điều trị bằng thuốc cần sử dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả trong quá trình dùng thuốc và ít nhất 2 tuần sau liều cuối cùng.
Thuốc có thể gây mệt mỏi, chóng mặt hoặc mờ mắt, ảnh hưởng đến khả năng lái xe hoặc vận hành máy móc. Bệnh nhân nên tránh tham gia vào các hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao cho đến khi chắc chắn rằng thuốc không gây ảnh hưởng đến các chức năng này.
Khô da và khô mắt là những tác dụng phụ phổ biến của thuốc. Bệnh nhân có thể sử dụng kem dưỡng ẩm và nước mắt nhân tạo để giảm thiểu các triệu chứng này. Nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng da, cần thăm khám và điều trị kịp thời.
Trong quá trình điều trị với Giotrif, bác sĩ có thể phải điều chỉnh liều tùy theo mức độ dung nạp của bệnh nhân. Nếu gặp tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc bệnh nhân có bệnh lý nền như suy gan, thận, bác sĩ sẽ quyết định giảm liều hoặc ngừng thuốc để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
- Xét nghiệm máu: Bệnh nhân cần kiểm tra chức năng gan, thận và các chỉ số máu định kỳ trong quá trình sử dụng Giotrif.
- Theo dõi chức năng phổi: Đặc biệt quan trọng ở những bệnh nhân có tiền sử bệnh phổi vì nguy cơ viêm phổi mô kẽ (ILD) cao.
Tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị là rất quan trọng để đạt hiệu quả tối ưu trong điều trị ung thư phổi. Không tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng mà không có sự chỉ định của bác sĩ, vì điều này có thể làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ kháng thuốc.
Các câu hỏi hay gặp
1. Giotrif có gây nghiện không? Không, thuốc không phải là thuốc gây nghiện.
2. Tôi có thể uống trong thời gian dài không? Có, điều trị có thể kéo dài trong nhiều tháng hoặc nhiều năm tùy theo tình trạng bệnh và đáp ứng của bệnh nhân. Tuy nhiên, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ về tác dụng phụ và hiệu quả của thuốc.
3. Giotrif có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không? Hiện tại, chưa có đủ dữ liệu về ảnh hưởng của Giotrif lên khả năng sinh sản. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi có kế hoạch mang thai.
4. Tôi có thể uống Giotrif cùng thức ăn không? Không nên. Thuốc cần được uống trước bữa ăn ít nhất 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ để đảm bảo khả năng hấp thu tối ưu của thuốc.
Thuốc Giotrif Giá Bao Nhiêu?
Giá thuốc Giotrif có thể dao động tùy theo khu vực và nhà cung cấp. Tại Việt Nam, giá của Giotrif thường dao động từ 15.000.000 – 30.000.000 VND cho một hộp 30 viên với hàm lượng 40 mg. Bạn nên kiểm tra trực tiếp tại các nhà thuốc hoặc trang web thuốc online như:
- Nhà Thuốc An An.
- Nhà Thuốc Hồng Đức.
- Nhà Thuốc An Tâm.
Hoặc để có thể mua được thuốc chính hãng, bạn nên liên hệ trực tiếp tại Tra Cứu Thuốc Tây, hoặc để lại thông tin để được tư vấn báo giá.
Tài Liệu Tham Khảo
- FDA Drug Database – Afatinib (Giotrif) Approval Information:https://www.fda.gov/drugs/resources-information-approved-drugs/fda-broadens-afatinib-indication-previously-untreated-metastatic-nsclc-other-non-resistant-egfr
- Nghiên cứu lâm sàng về Afatinib trong điều trị NSCLC: “Afatinib vs Erlotinib in Lung Cancer Patients”, Journal of Clinical Oncology, 2015.
- Hướng dẫn điều trị NSCLC có đột biến EGFR. https://www.drugs.com/history/gilotrif.html – https://europepmc.org/article/pmc/pmc6302998
- Pharmacokinetics of Afatinib in Patients with Advanced NSCLC, European Journal of Clinical Pharmacology, 2014: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5315738/ – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4112049/
Sở trưởng chuyên môn:
• Tư vấn thông tin các dòng thuốc thông dụng, thuốc kê đơn, thuốc đặc trị.
• Tư vấn dinh dưỡng, sức khỏe.
• Có kinh nghiệm trên 6 năm chẩn đoán và kê đơn.
Quá trình công tác:
• 2013 - 2016: Dược sĩ tại Nhà Thuốc Lan Phương.
• 2017 - Đến nay: Dược sĩ, chuyên viên tư vấn sức khỏe tại Tracuuthuoctay.com.
